WordPress: De stand van zaken vanaf WordCamp San Francisco 2014

Afgelopen weekend vond de negende WordCamp San Francisco plaats. De 2014 editie was de grootste ooit. CEO Matt Mullenweg zette de huidige cijfers in relatie met de toekomstige ontwikkelingen rondom WordPress.

Zo af en toe laaien er hier en daar wat discussies op of PHP en MySQL nog wel de juiste tools zijn voor de ‘motor’ onder WordPress. Matt Mullenweg en zijn collega Andrew Nacin nuanceren die geluiden: ‘WordPress is in de loop der jaren eigenlijk volledig herschreven en we doen dat nog steeds. Nieuwe releases laten zoveel nieuwe kracht zien onder de motorkap, dat het voor ons geen enkele discussie is, met welke programmeertaal we onze innovaties doorvoeren. WordPress is doorgegroeid van een eenvoudig stuk blog gereedschap tot een volwaardig CMS met in elke major release forse ‘rewrites’ van vele basis functies.’

WordCamps

Het aantal WordCamps wereldwijd groeit enorm. Dit jaar maar liefst 81, dat is bijna 2 per week in het jaar als je de zomer- en kerstperiode buiten beschouwing laat. Vorig jaar werd de Europese editie gehouden in Leiden, dit jaar vond het event vorige maand plaats in Sofia in Bulgarije.

Marktaandeel en focus

Inmiddels draait 23% van alle websites wereldwijd op WordPress. In 2012 was dat nog 17,4%. Vanaf versie 3.0 hebben de ontwikkelaars de focus van WordPress gericht op een bredere positionering van WordPress als CMS (content management systeem), terwijl in die periode WordPress vooral nog werd gezien als ‘blog-gereedschap’. Binnen een onlangs gehouden on-line enquete, waar ca. 33.500 professionals aan deelnamen uit 180 landen, vond ca. 87% dat WordPress kon worden gezien als CMS, maar wel komend vanaf 93% in 2012 en 89% in 2013. Een merkwaardige daling. Ook Mullenweg zette vraagtekens bij die getallen. Daar tegenover staat dat nog slechts 20% van de ondervraagden WordPress ziet als puur blog-gereedschap. 6% zie WordPress als een app-framework, in het laatste jaar vooral ingegeven door de komst van de JSON WP-REST-API. Nu nog als plugin, maar te verwachten als onderdeel van de kern van WordPress vanaf versie 4.1. Met JSON kunnen geavanceerde koppelingen worden gemaakt om zeer selectief content uit een WordPress website te kunnen onttrekken voor gebruik binnen een app door middel van webservices ‘blokken’.

Plugins en thema’s

Op het gebied van plugins en thema’s staan de ontwikkeling niet stil. Met een toename van 6458 plugins in het afgelopen jaar komt het totale aantal op maar liefst ruim 34.000. Plugins vormen weliswaar fantastische mogelijkheden WordPress uit te breiden met veel gevraagde functies, maar vormen tevens een zorg op het gebied van onderhoud. Professionele WordPress ontwikkelaars proberen juist met zo min mogelijk plugins de doelen van hun klanten te realiseren, teneinde een zo betrouwbaar mogelijk systeem op te leveren, met vooral weinig onderhoudsproblemen.

Binnen thema’s is het onderhoudsprobleem enerzijds minder groot, daar ‘slechts’ één thema binnen een WordPress omgeving is geactiveerd. Anderzijds zorgen met name thema’s voor de uiteindelijke HTML en JavaScript output naar de browser. De kwalitatieve verschillen tussen thema’s zijn nogal groot. Er is veel kennis en kunde nodig voor een juiste technische keuze, geheel losstaand van de creatieve wensen van de opdrachtgever. Binnen WordPress worden nu een kleine 2.800 gratis thema’s aangeboden. Daarbuiten bestaat een enorme diversiteit aan zogenaamde premium (betaalde) thema’s van zeer uiteenlopende ontwikkelaars.

Business

Alleen ‘leven van het maken van WordPress websites’ zegt ca. 25% (ruim 7500 ondervraagden) te kunnen. Er werd niet gevraagd naar combinaties met andere werkzaamheden, waarschijnlijk zou het percentage dan aanzienlijk hoger liggen. Interessant is het aantal sites welke een ontwikkelaar per jaar maakt. De grootste groep maakt tussen de 21-50 sites per jaar, uitschieters daarboven zijn er nauwelijks, maar de lagere hoeveelheden per jaar komen in vrijwel gelijke mate voor. Slechts een heel klein deel (bijna 700 ondervraagden) maakt slechts 1 site per jaar.

Een minstens net zo interessant gegeven is de doorlooptijd van een webproject. 91% zegt een basiswebsite te kunnen opleveren binnen 4 tot 5 weken na de opdracht. Er is binnen de enquete niet ingegaan op diverse vormen van complexiteit om de nodige differentiatie aan te kunnen brengen in de gegeven antwoorden.

Mobiel

Op het gebied van mobiel ligt de focus op iOS en Android. Andere platformen zijn al of worden uitgefaseerd en niet meer onderhouden. Een ander ‘belang’ voor mobiel is responsive design, vooral terug te vinden in de ontwikkeling van thema’s. Het basis TwentyFourteen bood al prachtige responsive resultaten, volgend jaar zal TwentyFifteen verschijnen, welke nu al als betaversie wordt aangeboden. De basisthema’s van WordPress zijn zeer goed gedocumenteerd en bieden een prima ‘leerplatform’ om thema’s van derden op diverse aspecten beoordelen, waaronder dus responsive design voor smartphones en tablets.