Beroepen veranderen – ook het speelveld van journalisten
Met enige verbijstering las ik zondagochtend eerste Paasdag een stuk over de ‘in moeilijkheden verkerende journalist’, gepubliceerd bij Villamedia. Het stuk leverde maar liefst 50 reacties op en diverse re-posts op diverse blogs die zich bezighouden met uitgeven en journalistiek.
Het tijdperk van zenden – journalistiek 1.0 – is voorgoed voorbij
Het was allemaal te doen om de journalist te beschermen tegen ‘verkeerde concurrenten’, zoals bloggers. De auteur van het stuk, Guikje Roethof is ombudsman bij de NOS, klik even op de link om te zien wie dit shirt draagt met de titel ‘Trust me I’m a reporter’….
Haar mening zegt in feite dat zij weigert te accepteren dat het journalistieke vak verandert ten gevolge van veranderingen in de maatschappij, vooral ingegeven doordat technologische mogelijkheden de burger de mogelijkheid biedt ergens een mening over te hebben. Dus gewoon mee kan en mag doen aan de discussie over een onderwerp.
Dat haar stuk zoveel reacties opwekt is logisch. Door het hele stuk verdedigt zij journalistiek 1.0 principes. Deskundigheid, gedegen onderzoek, hoor en wederhoor, allemaal termen uit het oude journalistieke vak.
Guikje Roethof vergeet dat de moderne journalist van vandaag zelf ook gewoon blogger is, opgeleid op hogeschool of universiteit. Deze journalisten 2.0 kunnen fotograferen, filmen, interviewen, schrijven nieuwe stijl, reageren en hun eigen eindredactie inrichten. Dat kunnen zij overal, thuis, op kantoor en onderweg.
Alle vakken in het medialandschap veranderen. De fotograaf 1.0 kan ook niet meer overleven, door alleen die ene foto te leveren aan de krant. De gehele maatschappij staat overal met een camera, en maakt dus ook die ene. Dat geldt ook voor de cameraman 1.0, die dus altijd te laat is om een spectaculaire gebeurtenis vast te leggen.
Dus verandering is de enige constante in alle mediavakken. In de creatie- en productie omgevingen zien we dat al jaren en we accepteren het. We moeten wel, de technologie verandert ketens en dus de wijze van denken, werken en handelen. Het is dan nogal wat om te stellen dat het vak van journalist dan maar moet blijven wat het was. En dan beweren dat meningen van mensen er niet toe doen, omdat het geen professioneel onderbouwde meningen zouden zijn.
Als de journalist, zoals deze door Guikje Roethof wordt opgetekend, echt zou bestaan, dan is het inderdaad triets gesteld met deze beroepsgroep. Maar ik heb het vermoeden dat ze onvoldoende heeft gekeken naar de opkomst van de journalist 2.0, maar die zij kennelijk niet in haar netwerk tegenkomt. En dat weerspiegelt dan het feit dat zij in haar stuk eigenlijk geen gesprek aan wil gaan. Ja, maar dat is dan wel echte 1.0 journalistiek.
Beroepen veranderen inderdaad. Als journalisten begrijpen dat hun rol verschuift van die van zender naar die van organisator, kunnen we nog veel moois verwachten. Maar wie de kansen niet ziet, houdt bewust deuren gesloten. En blijft hangen in een wereld die gedoemd is verder af te brokkelen.