Media 2.0 = Papier 2.0 + Web 2.0 + RTV 2.0

Binnenkort in TVM

De fase van crossmedia bewustwording ligt achter ons! We weten nu wat het is, het is in volle gang bezig over alle media kanalen heen. De 2.0 stroming is vooral door alle mogelijke e-marketeers in het web kanaal neergezet als de verwoording voor interactiviteit, sociale netwerken en e-business strategieën voor zowel business-to-consumer als business-to-business toepassingen.

We zouden de traditionele media kanalen bijna vergeten. Feitelijk is dat niet terecht, geen enkel cijfer duidt op de teloorgang van zowel papier als traditionele radio en televisie. Alleen missen deze kanalen de juiste marketeers om ook hier een 2.0 label aan te hangen. Het ontbreekt aan lef en durf zichzelf te herpositioneren. De traditionele 1.0 branches ontrekken zich van technologische ontwikkelingen en trekken zich terug op 1.0 CAO’s, 1.0 leveringsvoorwaarden, 1.0 personeelszaken, 1.0 business modellen en 1.0 juridische zaken. Allemaal zinvol, maar met weinig aansluiting op de tot 2.0 verwordende maatschappij door zeer ingrijpende innovaties vanuit de web 2.0 ontwikkelingen.

De ‘papier 1.0’ branche had niet door dat PDF een papier 2.0 toepassing zou worden, terwijl John Warnock (CEO Adobe) dat al in 1989 voorspelde, echter met de vergissing dat papier uit de kantoren worden zou verdwijnen. Niets is minder waar, getuige de succesvolle verkoopcijfers van zowel de printerleveranciers als de papierfabrikanten en groothandelaren. PDF is echter niet exclusief succesvol geworden als dataformat voor papieren output, maar vooral als drager van inhoud vanaf het van oorsprong papieren kanaal via het web. Toch zijn velen van de PDF innovaties vooral het resultaat van het innovatief denken van de de papier 1.0 branche, maar vermarkten deden zij het nimmer. Als ik web 2.0 marketeers iets vertel over de lange (vooral grafische) weg die PDF heeft bewandeld, wordt hooguit schouderophalend en soms zelfs lacherig gereageerd. PDF is voor hen slechts het bewijs dat content, welke oorspronkelijk was toebedeeld aan een velletje papier nu het domein is geworden van het web.
Min of meer hetzelfde gebeurde na de digitalisering van audio en video content. Weliswaar niet zo heel strikt ‘omvat’ in slechts één format, hebben alle mogelijke digitale audio- en videoformaten het web gevonden als ‘uitzend- en distributie’ kanaal, met de muziek industrie voorop. Ook hier heeft het ‘papier’ van die industrie, de CD, plaatsgemaakt voor het web als ‘first-distribute-then-use’ kanaal. De jeugd van vandaag ziet de CD al helemaal niet meer als het medium voor muziek. Een MP3-tje consumeer je gewoon direct op de computer, op een mobiel, of natuurlijk op een MP3 speler.

Als we dan de gedachte hebben dat dat dan alles was, hebben we het goed mis. Er zijn voldoende papier 2.0 en RTV 2.0 toepassingen ontwikkeld, die op zichzelf potentie hebben om nog lange tijd voort te bestaan.
In de ‘papieren’ wereld is digitaal papier, ook wel e-paper genoemd, een behoorlijke innovatie, die echter door de sector zelf maar matig wordt opgepakt. Men wacht te makkelijk af of het wel wat gaat worden. Ook RFID (Radio Frequency Identifier) is een papier 2.0 applicatie, die men teveel uit handen geeft. Men zit er niet bovenop omdat technologie in veel van die sectoren geen marketing speerpunt is. Ook narrowcasting is een papier 2.0 toepassing, die samen met RTV 2.0 nieuwe mogelijkheden biedt in de retail branche.
Ook de RTV branche en in zijn algemeenheid de beeld en geluid branche ontwikkelt voldoende innovatieve producten. Natuurlijk de MP3 speler voorop, maar ook alle andere vormen van digitale opslag, verwerking en distributie van beeld en geluid. Aanvankelijk was de CDI een technologisch bezien, succesnummer. Te weinig applicaties deden het medium de das om. Maar ook Dobly Digital ontwikkelingen deden de ‘good old stereo’ installatie verbleken en brachten de home-cinema tot werkelijkheid. De blue-ray disc, de opvolger van de DVD is in zichzelf een ‘RTV 2.0’ ontwikkeling, die de beleving van theater, bisocoop en televisie zal integreren tot in de huiskamer met enorme beeldschermen, die inmiddels hele wanden qua grootte in beslag nemen. Dat die toestellen een aansluiting krijgen op het web – met de inmiddels al aanwezige toepassingen, is een kwestie van nog een jaar, hooguit twee jaar. Maar ook niet te vergeten digitale mobiele TV en dus alle mogelijke vormen van gedigitaliseerde broadcast.

Gelijktijdig is ‘interactiviteit’ het sleutelwoord binnen de web 2.0 beweging. Niet alleen de ‘pull’ mogelijkheid van ‘rich content’ werd uitgangspunt, ook ‘reacties’ op die content. Sociale netwerken en user generated content zijn allemaal voorbeelden van het stimuleren van interactief gedrag op het web. En juist dat verschijnsel krijgt aandacht. De consument mag, maar gaat vooral meedoen. Juist die mogelijkheid was min of meer onmogelijk in de 1.0 media. Mobiel doet haastig mee. SMS was de eerste mogelijkheid tot onderling communiceren. De PDA achtigen combineren inmiddels vele functies, waarbij bellen 1.0 slechts een deeltje is van de totale functionaliteit. De 2.0 applicaties stapelen zich in hoog tempo op. De e-marketeer weet bijna niet meer waar de USP’s liggen voor web 2.0 omgevingen. Men experimenteert volop met nieuwe advertentie-, business- en communicatie modellen. Weet iemand echt de oplossing? Nee! Maar we zijn inmiddels wel de hype voorbij, de cijfers tonen aan dat het serieus is. Maar de gevolgen gaan verder dan alleen media beleving. Media 2.0 is een onderdeel van het nieuwe leven: ‘life 2.0’ staat voor een nieuwe kijk op het samensmelten tussen privé en werk, het 8 tot 5 bestaan, de 24 uurs economie, het herleven van de term ‘telewerken’. De mens 1.0 is de traagste factor is de ‘maatschappij 2.0’ ontwikkeling. Alles zal veranderen, maar langzamer dan de technologie ons opdringt.

‘Life 2.0’ is meer dan crossmedia, het wordt ‘crossliving’, een maatschappij waarin connectie, interactie, participatie, communicatie en actie/reactie via alle media kanalen centraal staat in zowel privé, werk als individu, maar ook als samenleving in zijn geheel.

In 2010 zal het woord ‘crossmedia’ zijn verdwenen, we hunkeren nu nog stumperig naar een stukje houvast rondom media kanalen en media processen in wording. Media die nog nog als ‘zijlijn’ van de maatschappij opgelegd communiceren in doorgaans push modellen, zullen in toenemende mate een integraal onderdeel vormen van onze gehele maatschappij. De professional zal het nakijken krijgen, de individu, de consument, zal zelf kiezen, redigeren, dirigeren, convergeren en regiseren. Ben u er klaar voor?