Vindt PCM met KPN nieuwe crossmedialiteit uit?

Ad Ossendrijver van radiomerk Arrow kocht zijn zender een paar weken geleden terug van PCM, die het nog maar net ruim in jaar in bezit had. Eind 2006 nam PCM ‘afscheid’ van Marcel Boekhoorn. Een gratis krant binnen PCM stuitte op teveel bezwaren van de toenmalige groot aandeelhouder Apax.

Er gebeurt veel bij PCM. nrc•next doet het als tabloid goed tussen het gratis geweld, welke onlangs door Boekhoorn werd aangevuld met De Pers.
Het is alweer een jaar geleden dat ons land werd verrast door een niet-gratis krant op tabloid formaat. Tegen de stroom van die gratis kranten in, dacht uitgever PCM met de nieuwe krant vooral hoger opgeleide jonge media consumenten te bereiken. Inmiddels heeft de krant een oplage van zo een 65.000 exemplaren en lijkt ook in dit eerste half jaar de groei door te zetten, het break-even punt ligt inmiddels in het vizier. Dat de krant door ontlezing geen toekomst meer zou hebben, wordt zowel door nieuwe betaalde en nieuwe gratis kranten ontkracht. Er is hooguit sprake van andersoortige consumptie van de mediakanalen.

Belangrijk is dat de gemiddelde leeftijd van alle huidige nrc•next lezers beduidend lager ligt dan de gemiddelde leeftijd van andere door PCM uitgegeven krantentitels. Kennelijk trekt PCM met nrc•next nieuwe lezers die voorheen geen andere door PCM uitgegeven kranten lazen. Ook adverteerders hebben hun positie bij nrc•next gevonden. In de belangrijkste advertentie segmenten scoort de krant redelijk goed, na een aanvankelijk kip en ei dilemma, waarbij adverteerders een relevant bereik afwachten en de uitgever pas zijn oplage gaat verhogen na voldoende extra advertentieruimte te hebben verkocht. Ook de gratis nieuwe krant De Pers moet zich eerst qua distributrie hebben bewezen, alvorens adverteerders de krant gezien als een ‘bereiks medium’. Langzaam maar zeker begint ook deze krant met video op de tot nu toe rustig ‘meewandelende’ website, die overigens geen inhoudelijke crossmediaal verlengde is van de redactionle content van de krant.

nrc•next wil in 2007 doorgroeien met een crossmediaal format in de vorm van een nieuwe website, TV programma’s en een glossy magazine. Het TV-programma ‘who’s next?’ is in 2006 met 100 afleveringen een succes gebleken. Vanaf medio april staat een nieuwe serie van 50 afleveringen ingepland die 3x per dag wordt uitgezonden via RTLZ/7 en permanent via de websites van nrc.nl/whosnext en rtl.nl/actueel/whosnext.

Op 15 maart werd feest gevierd met gratis losse exemplaren. Dus toch een knipoogje naar de gevestigde gratis orde…..? En dat ‘gratis’ lijkt nu mogelijk te worden nu grootaandeelhouder Apax uit PCM is gestapt en de aandelen in handen zijn van de Stichting Democratie en Media. Partner is KPN, waar Joris van Heukelom als directeur content tv en media zich gaat bemoeien met Dag.
Jarenlang leken omroepen en uitgevers bij monde van de wet beperkt te worden in hun multimediale ambities. Het samengaan van print en televisie leek een aantal jaren de belangrijkste bottleneck te zijn in de regelgeving. Nu blijkt dat vooral internet de lijm tussen verschillende media kanalen is, is versoepeling van al die complexe regeltjes alweer behoorlijk achterhaald.

PCM heeft veel geleerd van de diverse media avontuurtjes, welke al in 2000 begon met PIM (PCM Interactieve Media). Nu kiest het bedrijf voor een echte crossmedia divisie met maar liefst bijna 80 fte, direct onder de Raad van Bestuur. Tegelijkertijd een strategische samenwerking met telecombedrijf KPN, waar Joris van Heukelom onlangs in dienst trad, afkomstig van BNN.

Al in 1995 werd de domeinnaam dag.nl geregisteerd, nu in 2007 moet ‘dag’ samen met KPN het nieuwe crossmedialisme van PCM gaan uitstralen. De taken zijn helder verdeeld. PCM heeft zowel de productie als de distributie van de krant volledig in handen. KPN heeft tweederde van de crossmediale belangen in handen, PCM doet met de nieuwe divisie voor ‘slechts’ een derde mee. De samenwerking geldt voor drie jaar en beide partijen mogen in die tijd geen soortgelijke ‘crossmediale allianties’ met anderen aangaan.

Bob Witman lijkt de meest besproken kandidaat te zijn voor hoofdredacteur. Witman is afkomstig van de Volkskrant in de rol van adjunct hoofdredacteur. Hoofdredacteur Pieter Broertjes gaat vanuit de Volkskrant de content leveren aan ‘dag’ en ziet daarmee eindelijk invulling in de noodzakelijke innovatie binnen het krantenbedrijf PCM.

Volgens Heukelom is er voldoende ruimte voor de vierde gratis krant van ons land, vooral als je er een echt crossmediaal concept omheen bouwt. Dag wordt volgens hem een medium onafhankelijke actualiteitdienst, die zich vooral in aanvang groots on-line zal gaan manifesteren naast de papieren uitgave. Tv-feeds op internet, mobiele diensten op de nieuwste generatie mobiele devices en narrowcasting zullen de lijm vormen tussen on-line en de krant. En met misschien over een jaar of tien wel digitaal papier welke on-line en realtime wordt gevoed met content. Heukelom beweert dat er niet zo heel veel uitgelegd hoeft te worden richting het publiek over het gebruik van mediakanalen. ‘Mensen weten zelf ook nu.nl te vinden en zullen dat in de komende jaren steeds beter kunnen. Het gebruik van heel veel nieuwe technologie tussen de papieren krant en het web staat nu nog in de kinderschoenen, maar we verwachten juist daar de crossmedialiteit binnen ons concept te behalen.’

Op het gebied van advertenties zegt ‘dag’ zich vooral te willen richten op ‘conversatie’ en minder op (eenrichtings) communicatie. Met nieuwe crossmediale concepten krijgt de adverteerder een veel groter ‘bereiks palet’ aangeboden, welke uiteindelijk veel minder plaats- en tijdgebonden zal zijn in vergelijking tot de huidige monomediale uitingen.

Op het gebied van user-generated content onthulde Heukelom onlangs een opvallend nieuwtje in Adformatie: ‘We gaan dingen rechtstreeks van het internet in de krant zetten. Bloggers die de krant halen, krijgen betaald. Als opstapje naar het “journalistschap”. Verder willen we via een democratisch principe, online of mobiel, het volk laten kiezen welke topics ze door onze onderzoeksjournalisten uitgezocht willen zien. Je zou het user driven journalism kunnen noemen. Zo kun je ‘dag’ personaliseren. Met je eigen nieuwsselectie en je eigen voorkeuren. Daardoor wordt de online-omgeving relevanter.’

Opmerkelijk is dat Planet Internet – de enige journalistieke activiteit van KPN – niet is betrokken bij het huidige initiatief. Bij Planet werd onlangs laconiek gereageerd door Pieter van Twisk in gesprek met vakblad De Journalist: Het is niet waarschijnlijk dat we gaan inhoudelijk gaan bijdragen aan de krant. Wij gaan door met uitbouwen van onze succesformule Planet, die qua bereik alle PCM kranten bij elkaar overtreft.’ Toch zegt hij wel een wensenlijstje te hebben, voor het geval de deur voor samenwerking toch gaat openstaan.

Of kranten elkaar gaan uithollen door verschuivingen in advertentiebestedingen kan vrijwel niemand een sluitend antwoord geven. De term ‘gratis’ is immers alleen bedoeld voor de lezer, er gaat veel geld om in alle media segmenten en advertentie budgetten groeien momenteel niet of nauwelijks. Het speelveld zal dus met een nieuwe verdeelsleutel worden vergeven aan die spelers die de meeste waarschijnlijke ‘bereiks garantie’ kunnen geven. Of dat dan veroorzaakt zal worden door ‘crossmedialisme’ zal een doorsnee adverteerder een zorg zijn.