BSA wordt vriendelijker
De Business Software Alliance wordt door veel bedrijven ervaren als zeer bedreigend en vooral als ongewenste bezoekers. Een paar jaar geleden deed de ‘software politie’ ook ‘invallen’ in de grafische sector. Een nieuwe campagne is in voorbereiding.
‘Maar de aanpak zal dit keer heel anders zijn’, zegt voorzitter BSA Nederland Jacco Brand. BSA heeft haar wereldwijde hoofdkantoor in Washington, de Europese zetel bevindt zich in London. In Nederland is er sprake van een zogenaamde ‘members committee’, van waaruit een voorzitter wordt gekozen. BSA kent een verenigingsstructuur, waarin software ontwikkelaars gewoon betalende leden zijn. Jacco Brand is onbezoldigd voorzitter van BSA Nederland en werkt voor zijn boterham bij Symantec, welke overigens ook lid is van BSA.
Adobe en Microsoft zijn wel de bekendste leden van BSA, maar de vereniging kent vele andere leden, waaronder ook Apple en Monotype. BSA startte haar activiteiten eind jaren tachtig, toen de desktop revolutie in volle gang was en illegaal software gebruik wereldwijd zorgelijke vormen begon aan te nemen. Ook Nederland behoorde toen tot de ‘top’ van wereld, maar die situatie is inmiddels aanzienlijk verbeterd. Met nog zo een 30% illegaal gebruik behoort Nederland tot de middenmoot. Jacco zegt dat dat percentage inmiddels grotendeels wordt veroorzaakt door onbewust illegaal gebruik, veelal binnen het midden- en kleinbedrijf met tussen de 5 en 100 werkplekken. Veel ondernemers weten vaak niet wat er op de werkvloer gebeurt en op welke wijze licenties moeten worden geregistreerd. Juist om die redenen heeft BSA ook in ons land haar strategie gewijzigd.
Campagne en voorlichting vormen momenteel de belangrijkste activiteit van BSA. Het bestraffende vingertje heeft plaats gemaakt voor een meer vriendelijke aanpak, maar Jacco voegt er wel aan toe, dat illegaal gebruik net zoals voorheen onverminderd hard aangepakt wordt. De nieuwe aanpak vertaalt zich in een benadering via branche organisaties. Binnen de grafische sector hebben inmiddels gesprekken plaatsgevonden met KVGO, CMBO en bNO voor de uitrol van een nieuwe campagne. Ik vraag hem of binnen elke branche er wel grote bereidwillegheid is om mee te werken, branche organisaties zouden zich immers makkelijk op het standpunt kunnen stellen dat ‘meewerken’ aan dit soort campagnes niet de rol is van een branche orgnaisatie. Jacco zegt dat ook dat voorkomt en dat is prima. Natuurlijk is dan het doorgronden van een branche lastiger, maar niet onmogelijk. BSA is van mening dat een branche organisatie voorlichting in hun eigen taal veel beter kan overbrengen naar haar leden, dan dat BSA dat zelf kan. ‘Wij werken in Nederland samen met het bureau Topiq, welke voor ons de campagne maakt voor onder andere de grafische branche. Dit bureau kent de branche goed en juist dan is samenwerking met KVGO, CMBO en bNO zeer gewenst, hetgeen ook tot op dit moment prima werkt’.
De huidige uitrol heeft als naam ‘Risico Alarm Campagne’. Ik vraag Jacco naar de risico’s van illegale software, maar ook lettertypen. Naast natuurlijk de voor de hand liggende juridische-, financiële- en reputatie risico’s gaat hij vooral in op de operationele risico’s. ‘Illegale software is niet meer alleen beperkt tot het één op één dupliceren van een CD of DVD. Veel illegale software wordt via zogenaamde peer-to-peer verbindingen aangeboden via internet. Gebruikers zijn zich niet bewust van het risico dat in deze software alle mogelijke rottigheid kan zijn geïntegreerd variërend van onschuldige virussen tot en met schadelijke spam bots, robots welke schadelijke e-mail vanuit het bedrijfsnetwerk verzenden, zonder dat iemand dit weet. De schade kan aanzienlijk groter worden door software die zich richt op illegale fraude, waarmee bedrijfsnetwerken worden ‘leeg geplukt’ en bedrijfsgegevens gewoon op straat komen te liggen. ‘Vaak kent de ondernemer dit risico niet, omdat operators op eigen initiatief software downloaden en gebruiken’.
De BSA leden realiseren zich anderzijds ook wel dat het licentiemodel uit de jaren tachtig in veel gevallen niet (meer) naar behoren functioneert. ‘Vroeger moest je een pakket gewoon het aantal keren aanschaffen voor het aantal werkplekken waar het in gebruik was. Dat betekende dus 8 keer de volle prijs voor 8 pakketten. Dat verandert langzaam maar zeker. Licenties voor meerdere werkplekken zijn doorgaans goedkoper dan losse pakketten. Een goed beleid ten aanzien van het werkelijk gebruik is echter ook een mogelijkheid om kosten te besparen en toch legaal te kunnen werken. Het is vaak een gewoonte alle werkplekken te voorzien van alle sotware, terwijl in de praktijk het gebruik voor een bepaalde applicatie dan minimaal blijkt te zijn. De software ontwikkelaars hebben daarom ook andere licentie modellen ontwikkeld, zoals ‘subscription based’ en ‘usage based’. Bij de eerste is in feite sprake van een abonnementsmodel, je kunt de applicatie gebruiken zolang je betaalt. Jaarlijks is bijvoorbeeld de ingave van een nieuwe registratie noodzakelijk. Het ‘usage based’ model gaat uit van werkelijk gemeten aantallen uren gebruik, via internet. Of via het meteen van het gebruik van een bepaalde functie, zoals bijvoorbeeld output, of per aantallen bytes netwerk verkeer.
BSA zegt dan ook binnen haar voorlichting de gebruikers te attenderen op alternatieven in de vorm van zoegaaamde ‘light’ versies, maar ook shareware en freeware alternatieven te overwegen. Jacco zegt dat BSA wat dat betreft soms zelfs buiten het directe commerciële belang van de leden treedt en daarmee dus vooral wil bewijzen dat ze niet langer als ‘politie’ wil optreden, maar vooral als voorlichter in de gehele breedte van het software speelveld.
Om zelf het nodige te kunnen doen om illegaal gebruik op te sporen heeft BSA een paar stukjes software beschikbaar gesteld op risicoalarm.nl. Deze software die zich schaart onder de naam Software Asset Management (SAM) spoort alle software op en maakt lijsten van hetgeen in gebruik is en wanneer het gebruikt wordt. Op die manier probeert BSA de ondernemers er toe te zetten contact op te nemen met hun resellers om na te gaan of de licenties in orde zijn. Software Asset Management is geen statische taak, maar een voortdurend proces binnen de onderneming. Het is dan ook raadzaam werknemers hierin te betrekken en binnen het arbeidsovereenkomst te attenderen op illegale software en het gebruik ervan.
Ik merk echter meteen op dat steeds vaker software ook legaal on-line wordt gekocht, en dat het dan maar de vraag is of je een officiële (jurische waterdichte) licentie krijgt. Jacco geeft toe dat de software wereld zelf natuurlijk ook een rol heeft om illegale software te voorkomen door op juiste manier licenties te verstrekken. Ook de zogenaamde demo versies en not-for-resale versies gaan nog wel eens zonder de juiste papieren de deur uit.
Nu ons land met 30% in de middenmoot zit, vraag ik Jacco of 0% het streven is van de BSA. ‘Nee, dat is een utopie, die 30% van vandaag is dus veelal onbewust, als we in de komende jaren steeds zo een 3% kunnen halen binnen de zakelijke software, is dat al geweldig’.
De nieuwe campagne gaat eind maart, begin april van start, dus tijd genoeg om de zaakjes nog op orde te krijgen. Als ik Jacco vraag naar zijn eigen legaal gebruik moet hij wel lachen: ‘Ja, ook thuis heb ik doordat eer meerderen de computer gebruiken er niet altijd zicht op, maar ik verwijder wel illegaal spul als ik het zie. Maar ook ik ben zelf wel eens de mist ingegaan toen ik in Indonesië een DVD kocht van IceAge. Eenmaal thuisgekomen ontdekte ik dat de DVD gewoon een film bevatte die in de bioscoop met een handcameraatje was opgenomen. Je zag dus gewoon mensen in het beeld heen en weer lopen. Goedkoop was dus ook voor mij een goede les’.
Door: Peter Luit, binnenkort in het Grafisch Weekblad