Outsourcen van journalistiek in India vooral leuke grap

Als krantenuitgevers het vuur aan hun schenen voelen, lijken ze alles te willen proberen om uit de problemen te komen. Als het doek al niet meteen valt, wordt – misschien nog net op tijd – overgeschakeld op alleen een on-line editie.

Dat scheelt al heel wat productie- en distributiekosten. Men veegt de redactie schoon en denkt op dezelfde manier door te kunnen gaan. De beleving van ‘on-line-only’ bij de lezers doet er kennelijk niet toe. Ook bij DAG werd er uiteindelijk niet meer naar de lezer gekeken en de deuren sluiten definitief per 1 oktober.

Tja, en dan lees ik vanochtend op aanraden van Peter van Teeseling een artikel op Editorsweblog, waar zelfs de journalistiek naar India werd ge-outsourced. Natuurlijk leuk om dat een keer te doen, dacht ik. Het artikel lezende bleek het vooral ook om een grappig experiment te gaan. De uitgever zette alles op scherp om freelancers met een goede journalistieke achtergrond artikelen van 1000 woorden te laten maken voor $7,50. Nee, dat lukte niet, het werd zelfs duur.

Kijkend naar de situatie in eigen land, zijn dat soort grappen niet erg voor de hand liggend. Wat dan wel? De Beligsiche Persgroep heeft laten zien dat Het Parool het wel kan redden, ook in deze tijd. Dus productie de deur uit, redactie vooral klein en slagvaardig, goede lokale freelancers en goedkopere distributie. Of de belgen dat ook binnen PCM met alle titels voor elkaar krijgen is nog maar de vraag.

De echte problemen zitten volgens mij ook niet in de journalistiek. Die blijft nodig om de inhoud op professionele wijze duiding en diepgang te geven. Kranten – ook on-line-only – met alleen ANP berichtjes hebben mijns inziens te weinig identiteit om doelgroepen aan zich te binden, vooral belangrijk voor adverteerders. Natuurlijk is een gezonde inmenging van de burger tegenwoordig mogelijk en zelfs steeds vaker gewenst, maar journalistiek volledig outsourcen is natuurlijk onzin. On-line is alles beschikbaar, dat wel, maar er met je eigen ogen en oren bovenop zitten, geeft wel een heel andere context aan een verhaal.

Wat dan wel? In ons land hebben de drie grote krantenuitgevers een enorme pers (over) capaciteit. De Telegraaf, PCM en Wegener hebben hun eigen capaciteit en daarnaast zijn er nog een aantal drukkerijen die vooral drukken voor weekbladen of andere regionale krantachtige uitgaven.
De persen bij de grote drie draaien natuurlijk vooral ’s nachts. De directies van de drukkerijen trachten al jaren hun capaciteit ook overdag in te zetten voor derden. Dat levert wisselende successen op, afhankelijk van vooral de grootte van de oplagen, die bij dit soort persen doorgaans hoog moeten zijn om rendabel te kunnen worden ingezet.

Waarom dan niet eens kijken of de grote krantenuitgevers met elkaar één centrale drukkerij kunnen vormen met hun uitgaven – outsourcen dus. Zouden die sommen al eens gemaakt zijn? Zet die drukkerij neer langs en rondom een snelwegen netwerk van waaruit primair de grote steden redelijk goed te bereiken zijn en van daaruit de distributie op regionaal niveau kan plaatsvinden. Ik weet bijna zeker dat Christian Van Thillo al wat sommetjes gemaakt zal hebben om de drukcapaciteit van PCM te ‘drukken’.

Of doe een poging richting eReaders, maar dan wel serieus en in een opvallende omvang, niet dat kleinschalige gedoe, zoals NRC dat nu nog doet met een sterk verouderde reader voor teveel geld. Moeilijk is dat allemaal wel, Amerikaanse kranten doen pogingen die sommen te maken en blijken behoorlijk wat kosten te kunnen besparen.

Maar het probleem is vooral dat de advertentie-, business-, communicatie- en distributiemodellen er nog niet klaar voor zijn. De mens is de traagste factor om ingrijpende veranderingen aan te kunnen. Jammer dat in de tussentijd bedrijven gewoon verdwijnen doordat ze hun eigen innovatie niet in de markt kunnen neerzetten. Soms ontstaan goede ideeën te vroeg om ook uitgevoerd te kunnen worden.

Tot die tijd zullen kranten overigens nog wel even blijven bestaan, en journalisten zullen ook zeker met moderne crossmediale redacties steeds meer onderscheidende kwaliteit moeten gaan leveren. Erg? Nee, helemaal niet, want het moet volgens mij al helemaal niet meer gaan om marktaandeel, maar om relevantie. En daarvoor willen mensen nog altijd betalen. Dus kleinere kranten die inzetten op kwaliteit kunnen mijns inziens nog altijd hun geld verdienen, zowel in print, on-line als audiovisuele content. Ja, ze moeten dus wel volledig crossmediaal zijn.