CMBO bijeenkomst over tablet publishing laat uiteenlopende standpunten zien

Inleider Herman Hartman had zichzelf de taak gegeven vooral ‘genuanceerd negatief’ het eerste half uur te vullen, met vooral een opsomming van wat er allemaal niet kon en/of niet in orde was met het verschijnsel tablet publishing. Dat ging hem goed af, waardoor de toehoorders misschien wel het idee hadden voorlopig nog niets te hoeven doen met tablets. Dat werd echter door de rest van de inleiders van tafel geveegd.

• CMBO bijeenkomst over tablets richtte zich op de verrijking van PDF workflows voor tijdschriften
• Bladenmarkt op de iPad is opgefokte bio-industrie – Peter Villevoye
• Remediation: het nadoen van bladen op tablets
• Bijeenkomst werd bezocht door ruim 50 media professionals

De techniek leek zich toch te concentreren rondom de creatie en productie van met name publiekstijdschriften richting tablets en dus het ‘creatief ombouwen’ van PDF centraal te staan. Inmiddels zijn er twee bekende varianten van deze workflow succesvol, de oplossing van Adobe richt zich op de kleinere tot middelgrote uitgeverijen terwijl Woodwing gaat voor de grotere uitgeverijen. Beide oplossingen zijn gebaseerd op een reeks ’toevoegen’ binnen InDesign, met een daaraan gekoppeld serversysteem voor zowel de aanmaak van de print PDF als de uiteindelijke content voor tablets, draaiend in een native reader. Een nieuwkomer in dit segment is Quark met AppStudio, welke nu nog in beta verkeert en in de zomer van dit jaar onderdeel zal zijn van de komende versie 9 van XPress. Bastiaan van Os van Quark liet een aantal mogelijkheden zien.

Wat blijft is de discussie over de 30% die Apple claimt voor zowel losse edities als ook – in de nabije toekomst – voor abonnementen. Bij Apple speelt niet alleen de prijs een rol, maar tevens het in bezit krijgen van abonnee gegevens. Anderzijds lijken de aanbieders van ‘crossmediale PDF workflow tools’ ook een businessmodel te hebben ontwikkeld, waardoor de uitgever die met deze tools gaat werken ook blijvend de portemonnee moet openhouden . Met hoge ‘vanaf’ prijzen voor enkele stuks tot lage stuksprijzen bij hoge verschijningsfrequenties, maar uiteindelijk forse bedragen. Goed opletten dus bij de verhoudingen aanschaf software versus de betaling per aangemaakte iPad publicatie.

Heel inspirerend was het verhaal van Peter Villevoye – die zijn ‘moeilijke’ achternaam voor de toehoorder vermakkelijkte in vanille vla. Hij had weliswaar een Adobe overhemd aan, maar zij daar te spreken namens zijn eigen bedrijf Studea, welke betrokken is geweest bij de iPad productie van het blad DZone. Ik vond zijn dynamiek in zijn verhaal een verademing, vlotte prater en verstand van zaken bij de ‘conversie’ van de printeditie van DZone naar iPad, waarvoor hij – getuige zijn overhemd – Adobe tools voor gebruikte.

Ook Thomas Engel – oprichter en creatief directeur – van The Saints zette een vlot en zeer aansprekend verhaal neer. Zij ontwikkelden pdftotablet.com en breidden daarmee via on-line mogelijkheden de WoodWing workflow uit. Daarnaast gaf hij uitleg over de zogenaamde native apps, een onderwerp welke bijna niet ter sprake kwam tijdens deze bijeenkomst, net zoals de webapps, die eerder deze middag wel werden besproken tijdens de bijeenkomst van de DALtc standaarden commissie.

Uiteraard was ook één van ’s lands grootste uitgevers aanwezig – Sanoma – bij beide bijeenkomsten. Opvallend is nog steeds hun open visie op alle mogelijke ontwikkelingen. Ze speuren minitieus de markt af, bekijken alles goed, maken wilde keuzes, komen er weer op terug, doen het dan weer anders. Kortom, een voorbeeld van een uitgever die durft te innoveren en daarbij af een toe een schram oploopt (die snel geneest). Tot slot MagStream, een volledige on-line set van gereedschappen. Lekker eigenwijs qua opzet, HTML5 omarmend en alle mogelijke ‘store’ verplichtingen van de ‘grote aanbieder’ omzeilend. En met een indrukwekkende klantenlijst!

Al met al twee bijeenkomsten met beide een geheel verschillend karakter. We weten het nog niet, we zitten midden in een ‘learning-by-doing’ periode, die steeds dynamischer wordt. Geen enkele uitgever kan het zich veroorloven deze ontwikkelingen volledig te negeren. Of de weg van PDF naar tablet de enige weg is, laat zich moeilijk beantwoorden. De keten van print wordt misschien nog iets teveel ‘nagedaan’ – remediation – maar een totale ombuiging in het gedrag van zowel de creatie-, productie- en distributieketen als de media consumptie gedragingen ligt op korte termijn nog niet voor de hand.