Papier gaat voor 25% over bomen

We communiceren steeds vaker langs digitale weg. Oude media lijken hun langste tijd te hebben gehad en worden afgeschreven met argumenten die met de nodige nuances nog wel eens in andere gedachten zouden kunnen resulteren. Lees de waarheid over papier.

Zo wordt papier dus met de nodige fabels afgedaan als de grote vernieler van onze bossen en dus bomen. Drukkerijen worden afgeschilderd als vervuilende bedrijven, die geen aandacht zouden hebben voor het milieu. Als dat allemaal waar zou zijn, dan zou papier per onmiddellijk moeten worden verboden. Waarom gebeurt dat niet?

Ten eerste iets over de grondstoffen. Hout en dus bomen zijn niet de belangrijkste ingrediënten voor de productie van nieuw papier. 75% van de nieuwe papier productie komt uit oud papier. 25% komt uit naaldhout en loofhout, voor het overgrote deel afkomstig uit productiebossen en plantages in Scandinavië, Zuidwest-Europa en Noord-Amerika. Het grootste gedeelte uit de speciaal daarvoor ingerichte productiebossen is bestemd voor de bouw en de meubel industrie. Daarvoor worden doorgaans de stammen van bomen gebruikt. Het zogenaamde dunningshout (takken) en zagerijresten worden gebruikt voor de productie van papier.

Hout is in tegenstelling tot aardgas of aardolie een zogenaamde ‘hernieuwbare grondstof’. Dat betekent dat een gekapte boom vervangen kan worden door een nieuwe boom, door menselijk handelen of door natuurlijk verspreiding.

Het is dus volstrekt onjuist dat natuurlijke bossen gewoon zouden verdwijnen ten behoeve van de papierproductie. In Europa is de jaarlijkse aangroei inmiddels meer dan de kap van bomen. In de afgelopen 35 jaar heeft is het Europees bos oppervlak vergroot met de grootte van het land Denemarken.

Broeikaseffect

Ook wordt broekaseffect vaak in verband gebracht met het kappen van bomen, maar juist doordat de strenge wetgeving er op toeziet dat de mensheid minder hout afneemt, dan dat er nieuwe bossen worden ontwikkeld, draagt deze meerwaarde juist bij tot een CO2 reductie. Want juist nieuwe bomen nemen een hogere concentratie CO2 op uit de atmosfeer.

Recycling

Natuurlijk kan papier niet oneindig worden gerecycled, vezels kunnen tot ca. 6 keer worden herbruikt, daarna zijn de vezels te kort en te slap om nog voor papier producten te kunnen worden ingezet. Het recycling proces is een nauwgezet proces, waarbij niet alleen inkt wordt in water uitgewassen door middel van milieu ontlastende chemicaliën, maar ook kunststof, lijm, nietjes en draden (gebonden boeken) worden in het recyclingsproces verwijderd.

Daarom is het belangrijk om oud papier gescheiden aan te bieden, zodat daarmee de afvalberg kan worden verminderd. Verreweg het meeste papier is geschikt voor recycling. Alleen fotopapier, sanitair papier, behang, geplastificeerd papier en natuurlijk koffiefilters zijn niet geschikt voor de productie van nieuw papier.

Productie

Van oud papier en nieuwe houtvezels wordt eerst pulp gemaakt. Oud papier wordt opgelost in water en dus schoongemaakt. Dit wordt gecombineerd met ca. 25% nieuwe houtvezels en lignine. Lignine is de bindstof die vezels bij elkaar houdt. De combinatie is na chemische of mechanische scheiding nog lichtbruin verontreinigd. Om lignine restanten te verwijderen moet de combinatie gebleekt worden. De verkregen substantie heet pulp en bestaat voor 99% uit water. De pulp wordt over een met hoge snelheid lopende langzeef verdeeld, waardoor een groot deel van het water uit de pulp verdwijnt. Vervolgens wordt het papier geperst (en bestaat dan nog maar voor 55% uit water) en gedroogd: het papier loopt hierbij over talrijke, met stoom verhitte walsen. Aan het einde bevat het papier nog 5 a 10% water (afhankelijk van de papiersoort). Het op een reusachtige rol gewikkelde papier wordt vervolgens tot kleinere rollen gesneden en bijvoorbeeld m.b.v. dwarssnijmachines tot vellen gesneden.

Het Informatiecentrum Papier en Karton verschaft meer informatie