Nauta en Haagen Oss: Gedreven door techniek, met passie voor creatie

Binnenkort in het Grafisch Weekblad

Ik praat met John Keijzers, de kersverse directeur van een al 104 jaar jong grafisch bedrijf, met roots in vooral prepress, waarbinnen nu slechts nog één ‘lithograaf’ is overgebleven, maar dan wel volledig digitaal werkt.

Het bedrijf heeft geen filmbelichters meer en dus ook al lange tijd geen doka. Nauta en Haagen begon ruim een eeuw terug in Amsterdam, maar verhuisde in de jaren zestig naar Oss en ging in de jaren tachtig zelfstandig van de Amsterdamse vestiging verder, terwijl beide bedrijven wel met dezelfde naam in de toen conventionele prepress markt opereerden.

Als ik John vraag naar zijn betekenis van crossmedia, twijfelt hij er geen moment aan om vooral het woord automatisering te noemen. Hij ziet de inzet van websites vooral als geautomatiseerd hulmiddel voor de vele workflow processen die het bedrijf nu inzet voor zowel business-to-consumer als business-to-business. Met de vroege intrede van digitale fotografie binnen het bedrijf is vooral een behoorlijke slag gemaakt in de retail branche voor de productie van groot formaat print producties. Maar tegelijkertijd hebben de web-to-print oplossingen, die het bedrijf zelf bouwt, hun intrede gedaan in een goed lopend dochterbedrijf Hipdesign. Dit bedrijf is volledig gericht op de consumentenmarkt voor de creatie en productie van geboortekaartjes, waarvoor de HP-Indigo 5000 apparatuur wordt ingezet.

Maar voordat dat succes werd binnengehaald, was vooral beheer van data de grootste uitdaging voor Nauta en Haagen. Keijzers: ‘Door de digitalisering zochten we voortdurend naar oplossingen die voor onze klanten op afstand zouden kunnen werken. We hebben daar nogal wat leergeld voor betaald via Cumulus en ook MediaBank. Op zichzelf prachtige applicaties, maar vooral in aanvang, te onvriendelijk voor onze opdrachtgevers. Klanten waren wel zeer enthousiast, maar zagen op tegen het werkelijke praktische gebruik. We zijn zelf web user interfaces gaan bouwen om de bediening sterk te vereenvoudigen, pas toen braken we door buiten onze gebruikelijke grafische klanten en gingen plotseling een rol spelen bij marketing communicatie afdelingen van grotere ondernemingen.’ In die periode is ook het aantal werknemers met een ICT achtergrond aanzienlijk toegenomen. Het bedrijf telt nu 62 medewerkers, waarvan 8 met een HBO ICT achtergrond. ‘Dat is best een spannende periode geweest in ons bestaan, de integratie van twee totaal verschillende culturen in denken, doen en handelen van mensen is één van de meeste spectaculaire transformaties binnen ons bedrijf geweest.’

Gelijktijdig werd ook een beroep gedaan op andere kennis en kunde in zowel verkoopbinnen- als buitendienst. Al snel ontdekte men het spanningsveld tussen de verkoop van prepress diensten en het meedenken in marketing communicatie concepten. Nu heeft Nauta en Haagen een marketing communicatie afdeling waar twee medewerksters vooral gepositioneerd worden tussen het communicatie proces van de opdrachtgevers en de verkoop van concrete door techniek aangedreven producten. John vult aan: ‘Juist deze afdeling kijkt kritisch naar media- en communicatie plannen van onze opdrachtgevers en komt met concrete voorstellen die aansluiten bij onze technische mogelijkheden. Het grappige is dat veel van onze opdrachtgevers juist die mogelijkheden steeds beter inzetten als hulmiddel voor hun doelen.’ En dat maakt Nauta en Haagen een uniek bedrijf. Want de gedrevenheid voor techniek is in elk hoekje van het bedrijf te voelen. John is zelf ook gefascineerd door technologie, ondanks zijn nu nog commerciële eindverantwoording. ‘Onze klanten weten wat ze van ons kunnen verwachten, we denken graag met ze mee, maar we zijn natuurlijk geen reclame bureau. En juist die duidelijkheid wordt gewaardeerd.’
Dat betekent dat verkoop binnen- en buitendienst onder invloed van die beweging verder professionaliseert en dus steeds minder gericht is op de directe verkoop van beprint papier, maar veel meer gericht is op de verkoop van projecten.

Om dat allemaal in goede banen te leiden, is ook de gehele management informatie voorziening gebaseerd op eigen ontwikkelingen, alhoewel John daar nu inmiddels wel wat vraagtekens bij plaatst. ‘Het is natuurlijk heel mooi, als je als bedrijf zelf steeds beter in staat bent zelf applicaties te ontwikkelen, maar kosten en opbrengsten, vooral bij ontwikkelingen die je voor interne doeleinden inzet, moeten wel in balans blijven. Dus kijken we voor de nabije toekomst voor JDF gebaseerde MIS toch ook wel naar van-de-plank oplossingen. Maar we zijn dan door onze eigen kennis en kunde wel heel erg kritisch hoor.’

Als ik vraag naar die ene lithograaf, moet John lachen. ‘Ja, die functie heet inderdaad nog zo, maar vergis je niet, de moderne lithograaf is een specialist die met ISO normeringen als basiskennis tegenwoordig in RGB, CMYK en Lab omgevingen in getallen werkt om zijn einddoel te bereiken. Color management is de basis van de kwaliteit van onze databases, waardoor we vaak ‘leverancier’ zijn voor bouwers van websites. Want dat doen we lang niet allemaal zelf. Onze kracht ligt vooral bij web applicaties bouwen die aansluiten op onze workflows. Als een klant een website naast bijvoorbeeld een catalogus wil laten bouwen, dan is er bij ons geen enkele sprake van verplichte gekoppelde verkoop. Onze klanten waarderen ons vooral om onze grafische kennis, hoe mooi die ook is voorzien van automatisering, het gaat uiteindelijk wel om de hoogste mogelijke beeld kwaliteit.’

In het moderne bedrijfspand zie ik toch wel wat meer mensen werken met Photoshop ten behoeve van zowel print- als webproducties. Volgens Keijzers is de affiniteit van veel mensen om professioneel met Photoshop te werken iets anders dan de affiniteit van de vroegere lithograaf. In de voorkant van het proces gaat het vooral om creatieve beeldbewerking. Pas aan het einde van het proces worden de juiste normeringen toegepast voor de juist conversies naar de verschillende druk- en printtechnieken.’

Naast de eigen twee HP Indigo 5000 machines, worden ook veel producties van grote omvang uitbesteed aan vellen- of rotatieoffset drukkerijen. Met één van de web-to-print toepassingen worden bijvoorbeeld makelaars kranten gemaakt en gepersonaliseerde catalogi voor leden binnen een inkoop organisatie. De koppelingen tussen content creatie, productie en druk worden volledig door Nauta en Haaagen verzorgd, alhoewel het ook nog wel eens voorkomt dat een klant graag een CD’tje via een koerier afgeleverd wil krijgen.

John zijn vader Piet Keijzers is geen onbekende in het grafische wereldje en zal John nog het komende jaar verder begeleiden in zijn overstap van commercieel directeur naar algemeen directeur. Als ik vraag naar zijn privé leven moet hij lachen: ‘Tja, mijn vrouw doet Hipdesign, en dus ontkom je er niet aan om ook in je privé leven vaak over de zaak te praten. Vooral omdat dat bedrijf de consumentenmarkt bedient in het vreselijk leuke segment van geboortekaartjes, komt het nog wel eens voor dat we onderweg van WIFI naar WIFI plek rijden om nieuwe orders on-line te kunnen bekijken. Maar veel gekker dan ’s nachts opbellen om de persen in gang te zetten om de geboorte van een kind van één van onze klanten zo snel mogelijk te kunnen communiceren, moet het niet worden.’ Maar hij kan er hartelijk om lachen en ziet daarmee (nog) geen strikte scheiding tussen zijn privé en zakelijke leven.